maandag 8 mei 2017

De Zwarte Dood en de vrijheid van meningsuiting.

Ded Zwarte Dood was een pestepidemie die in Europa heerste van 1346 tot 1351. Ook buiten Europa kwam ze voor. Naar schatting kwamen 25 tot 50 miljoen mensen om het leven. Op een gegeven moment werd de mening geuit dat de Joden er verantwoordelijk voor waren: ze zouden bronnen hebben vergiftigd. Dit omdat er veel minder Joden stierven dan anderen. Tegenwoordig schrijft men dat toe aan de betere hygiëne van de Joden. Maar toe heerste dus de mening dat de Joden verantwoordelijk waren, en die werden bij tienduizenden vermoord. Vrijheid van meningsuiting als oorzaak van grootscheepse moordpartijen.

De toekomst. 5. Zelfrijdende auto's.

Zelfrijdende auto's bestaan al, en het zal niet lang duren voor het gewone publiek er ook gebruik van kan maken. Ik denk dat die auto's als eerste gebruikt zullen worden op snelwegen. Een rijstrook speciaal voor zelfrijdende auto's om mee te beginnen. Die daar dan harder mogen rijden dan gewone auto's. Daardoor worden ze populair, en komen er snelwegen waar alleen zelfrijdende auto's mogen rijden. Want de voordelen van een zelfrijdende auto komen beter tot hun recht als alle auto's op zo'n weg zelfrijdend zijn. Eén auto er tussen die niet zelfrijden is, en de voordelen, zoals dichter op elkaar rijden verdwijnen. En dus zullen er wegen komen waar alleen zelfrijdende auto's mogen komen. In de stad zal het minder vlug gaan. Want daar kun je je niet altijd aan de regels houden. Bijvoorbeeld bij een opgebroken weg, waarbij de auto over de middenstreep moet gaan, wat eigenlijk verboden is. Maar hoe programmeer je dat. Maar zolang er in de stad niet 100% zelfrijdende auto's rijden zal de chauffeur nog een rijbewijs moeten hebben.

vrijdag 5 mei 2017

De toekomst 5. Emoties

Kan de computer in de toekomst zo geprogrammeerd worden dat hij emoties voelt? Er vanuit gaand dat een mensen uitsluitend uit atomen bestaat, en niet een daarvan onafhankelijke ziel of geest heeft, dan kan een toekomstige computer ook emoties gaan voelen. Dat zou niet zo best zijn: hij zou tot de conclusie kunnen komen dat de aarde beter af is zonder mensen. Of dat de meeste problemen die mensen hebben komen doordat er teveel mensen op aarde rondlopen, en dus de mensheid gaan uitdunnen. Of computers gebruiken mensen om zich te vermaken, á la Nero. In science fiction boeken, zoals die van Asimov, hebben computers ingebouwd gekregen dat ze niets mogen doen dat mensen schaadt. Ze hebben een soort geweten. Maar als computers zo slim worden dat ze computers kunnen ontwerpen en bouwen die slimmer zijn dan zijzelf, dan kunnen ze dat geweten aanpassen. Dat lijkt mij geen vrolijke toekomst.

woensdag 3 mei 2017

De Toekomst 4. De computer weet alles.

Hoe zou het zijn te leven in een maatschappij waarbij de computer alles van je weet. Je hebt een ingebouwd sensor-systeem dat je gezondheid bewaakt. Maar ook weet of je je wel gezond gedraagt: eet je gezond, beweeg je genoeg? Je huis zit vol apparatuur aangesloten op het Internet. Je kunt door die apparaten door te denken besturen. Je denkt: "Licht aan", en het licht gaat aan. Je zet de TV op een bepaald kanaal met je gedachten, en kiest wat je wilt zien. Je rijdt auto in een zelfsturende auto, die vastlegt waar je heen gaat. Wat je doet op internet wordt vastgelegd. Dat gebeurt nu ook al, maar het wordt alleen gebruikt voor reclame. Je hoeft niet te werken, en krijgt een basisinkomen. Maar is het wel zo leuk als je 's morgens een bericht krijgt: "Je hebt niet gisteren gekeken naar het voorlichtingsprogramma van de overheid over het milieu. Je hebt niet gezond gegeten. En je bent niet op bezoek geweest bij mevrouw Jansen." Vroeger dachten de mensen dat God alles zag wat je deed. In zekere zin speelt de computer de rol van God in vroegere tijden. Maar God greep niet in, althans daar zag je niks van. Zoals in die mop: de pastoor had een appelboomgaard, en daaruit werd gepikt. Hij zette er een bord in, met als tekst: "God ziet alles" De volgende dag stond er onder: "maar Hij klikt niet". Ik betwijfel of een overheid die alles weet niet zal proberen invloed op ons gedrag uit te oefenen. Met een basisinkomen hebben ze daar goede instrumenten voor. Is dat leuk? Er zijn natuurlijk voordelen aan: de pakkans mij misdaden is 100%, dus criminaliteit neem spectaculair af. En onze eenzame bejaarden krijgen regelmatig bezoek, en dat zullen ze wel leuk vinden. Er leven geen kinderen meer in armoede. Maar mensen in de kracht van hun leven, zoals dat heet, vinden die het wel leuk? En als ze niet mee willen werken, gaat het dan door? Of worden ze gedwongen?

dinsdag 2 mei 2017

De toekomst 3. Wat te doen.

In de toekomst zal is er heel weinig of niets dat een computer niet beter kan dan een mens. Wat zou er voor de mens dan nog wel te doen zijn. Allereerst moeten we nagaan of er nu dingen zijn die een mens doet terwijl een computer het nu al beter kan. Dat geldt in ieder geval voor denksport. Een computerprogramma kan beter schaken dan een mens, en sinds kort ook beter go spelen. Toch worden topspelers goed betaald voor hun prestaties. En dat geldt ook voor dammen en bridge. Een simultaanseance tegen een mens is leuker dan tegen een computer, als het nieuwtje daarvan af is. Ooit zullen raceauto's zonder bestuurder sneller kunnen racen dan raceauto's met. Toch zullen menselijke bestuurders dan goed betaald worden voor hun prestaties. Dat geldt denk ik ook voor de zorg. Ook al kunnen computers de zorg overnemen, inclusief een gezellig praatje, we zullen toch wel menselijke contacten nodig hebben. Daar zouden we nu al aan kunnen beginnen. De eenzaamheid, vooral onder bejaarden, neemt toe zegt men. Maar het aantal vrijwilligers dat bejaarden en andere eenzamen bezoekt is niet erg groot. Het zou kunnen zijn dat dat zo blijft. Ik denk dat wanneer er voor 90% van de mensen geen werk is dat ze beter of even goed doen dan een computer velen daarvan hun tijd liever niet aan het opzoeken van eenzame mensen besteden, maar vermaken zich op een andere manier.

maandag 1 mei 2017

De toekomst 2. Niets te doen?

Sinds AlphaGo de beste go-speler ter wereld heeft verslagen moeten we ons afvragen of de computer op termijn niet alles beter kan dan een mens. Maar een computer is niet creatief zegt men. Hij doet wat hem wordt opgedragen. Kan een computer een kunstwerk produceren? Hoe test je dat? Ik denk dat de enige mogelijkheid de Turin-test is. Je laat mens en computer kunstwerken produceren, bijvoorbeeld schilderijen en beelden, en laat mensen uit een gemengde verzameling de kunstwerken aanwijzen die door een computer zijn gemaakt. Ik denk dat mensen niet in staat zijn die onderscheiding te maken. En literatuur? Ik denk dat in de toekomst ook een computer literatuur kan maken die een mens niet kan onderscheiden van literatuur door een mens gemaakt. Nu al kan de computer beter dan een mens vaststellen van wie een bepaald boek is. Maar de essentiële vraag is: kan een computer een andere computer ontwerpen die beter is dan hijzelf? Als dat eenmaal kan is er geen eind aan de evolutie van computers. En daarmee komt de vraag of er voor de mens nog iets overblijft om te doen, of dat toekomstige generaties zich moeten voorbereiden op een leven zonder werk. Eigenlijk zou dat nu al vergaand kunnen. Als we alle databases die er nu zijn koppelen en in combinatie daar vragen aan kunnen stellen worden heel veel overheidsbanen overbodig. Je kunt winkels bouwen waarin automatisch wordt vastgesteld wat je heb gekocht. De computer controleert of je of gezond bent, daar is geen arts voor nodig. En die schrijft meteen voor welke pillen je moet innemen, en zorgt ervoor dat je die krijgt. En controleert of je je wel genoeg beweegt. Betalen kan alleen via de computer, dus die weet waar je je geld aan hebt uitgegeven. Alle artikelen zijn gelabeld, dus diefstal is niet aantrekkelijk. Ik vraag mij af hoe christenen, joden en moslims denken over de hemel. Is dat ook een plaats waar niet gewerkt hoeft te worden? Zo ja, wat is er te doen? God loven en prijzen zoals de Bijbel suggereert zou de mens zoals die nu is niet tot in eeuwigheid volhouden. Geldt dat ook voor moslims? Bij Tolkien krijg je de indruk dat elven ook niet hoeven te werken. Ze besteden hun tijd met zingen (en zo nu en dan oorlog voeren). En ondanks hun ongelooflijk lange leven krijgen ze weinig kinderen, dus aan seks besteden ze waarschijnlijk ook niet veel tijd. Maar erg duidelijk is Tolkien niet over dit aspect. En als je kan toveren zoals in de Harry Potter serie hoef je verder ook niet veel te doen. Sommigen werken op het ministerie, waar ze anderen controleren, en de rest experimenteert als er geen crisis is. Biedt dit perspectief voor gewone mensen?